{mosimage}
Στη δεξιά οθόνη βλέπουμε έναν κοιμισμένο άντρα να σηκώνεται απ’το κρεβάτι και να υπνοβατεί, προβαίνοντας σε μια σειρά από αλλόκοτες ενέργειες καθώς διασχίζει τα δωμάτια του σπιτιού του και, κατόπιν, έξω στους δρόμους της πόλης. Εν είδει “επεξήγησης”, η αριστερή οθόνη παρουσιάζει τον ίδιο άντρα, αλλά τούτη τη φορά αναπαριστάνει το όνειρό του που εκτυλίσσεται παράλληλα με το επεισόδιο της υπνοβασίας του. Το φυσικό σώμα του υπνοβάτη ενεργεί όπως ένα αυτόματον, κινητοποιούμενο όχι από τη συνειδητή βούληση του υποκειμένου, αλλά από τις αχαλίνωτες δυνάμεις του ασυνειδήτου.
{mosimage}
Το έναυσμα γι’αυτό το έργο ήταν μια προσωπική εμπειρία υπνοβασίας του καλλιτέχνη (όπου, όπως σε μια σκηνή του φιλμ, κατέστρεψε τις σημειώσεις για μια εργασία του ενόσω υπνοβατούσε). Παρ’όλα αυτά, το έργο δεν είναι αμιγώς αυτοβιογραφικό, ούτε λειτουργεί θεραπευτικά με την έννοια της κάθαρσης. Ο Page διοχετεύει την ενέργεια μιας προσωπικής εμπειρίας στη διερεύνηση του φαινομένου της υπνοβασίας από φιλοσοφική, κοινωνική και πολιτική σκοπιά. Με τις αλματώδεις εξελίξεις στη σφαίρα του κυβερνοδιαστήματος, πλησιάζουμε ολοένα και περισσότερο σε μια κατάσταση ολοκληρωτικής απορρόφησης σε εναλλακτικές διαστάσεις, εναλλακτικές σε σχέση με μια κοινώς αποδεκτή πραγματικότητα.
Ανταλλάσσουμε τον εσωτερικό ονειρικό κόσμο του ασυνειδήτου μας με τον εξωτερικό ονειρικό κόσμο πραγματικοτήτων που γεννιούνται από υπολογιστές. Αποκοβόμαστε από το ασυνείδητο, ενώ το τελευταίο διαρρέει στο πραγματικό: ο κρυφός τόπος του Φρόυντ εκτίθεται πλέον σε κοινή θέα. Στα πλαίσια της έκθεσης, παρουσιάζονται παράλληλα φωτογραφίες από το έργο Unknown Disturbance (2004), που προβλήθηκε στο Trafalgar Hotel του Λονδίνου υπό μορφή slide projection σε δύο οθόνες. Το Unknown Disturbance εμφανίζει ένα κορίτσι που υπνοβατεί, να περιπλανιέται στους διαδρόμους αυτού του ξενοδοχείου σαν αλλόκοτος εισβολέας.
Κείμενο έκθεσης : Richard Dyer O Richard Dyer είναι ποιητής, αρχισυντάκτης του περιοδικού Contemporary και βοηθός αρχισυντάκτη του περιοδικού Third Text
E 31 GALLERY
Ευριπίδου 31-33 και Αθηνάς, 2ος όροφος
Διάρκεια έκθεσης 21 Σεπτεμβρίου 2006 έως και 10 Νοεμβρίου 2006
Ώρες και ημέρες λειτουργίας:
Τρίτη έως και Παρασκευή 16:00 – 20:30 Σάββατο 12:00 – 16:00
Πρωϊνά με ραντεβού
Τηλ.210 32 10 881 Κιν. 6939 68 29 71
Ε-mail :Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Web site :www.e31gallery.com
{mospagebreak}
Ευριπίδου 31-33 και Αθηνάς, 2ος όροφος
Διάρκεια έκθεσης 21 Σεπτεμβρίου 2006 έως και 10 Νοεμβρίου 2006
Ώρες και ημέρες λειτουργίας:
Τρίτη έως και Παρασκευή 16:00 – 20:30 Σάββατο 12:00 – 16:00
Πρωϊνά με ραντεβού
Τηλ.210 32 10 881 Κιν. 6939 68 29 71
Ε-mail :
Web site :www.e31gallery.com
{mospagebreak}
Clement Page Sleepwalker
Όταν βρισκόμαστε στη φάση REM (γρήγορη οφθαλμική κίνηση) του ύπνου, τη φάση εκείνη που σχετίζεται με τα πιο ζωντανά και παραστατικά όνειρα, υπάρχει πλήρης απώλεια μυϊκού τόνου στις κύριες μυϊκές ομάδες του σώματος. Ουσιαστικά τελούμε υπό παράλυση. Η παραδεκτή θεωρία που εξηγεί αυτό το φυσικό και καθολικό φαινόμενο υποστηρίζει πως μια κατάσταση παράλυσης προκαλείται στο σώμα, ώστε να μην μπορούμε να πραγματοποιήσουμε το περιεχόμενο των ονείρων μας- εκθέτοντας κατά συνέπεια τον εαυτό μας σε κίνδυνο και ενδεχόμενη βλάβη. Αν απουσίαζε αυτός ο φυσιολογικός μηχανισμός, όλοι θα υπνοβατούσαμε κάθε φορά που ονειρευόμαστε. Επομένως, το φαινόμενο της υπνοβασίας προέρχεται από την απουσία της παράλυσης REM.
O Clement Page διερευνά την εμπειρία της υπνοβασίας στα έργα του Unknown Disturbance (2004) και Sleepwalker (2005). Στο Unknown Disturbance, που προβλήθηκε στο Trafalgar Hotel του Λονδίνου υπό μορφή slide projection σε δύο οθόνες, εμφανίζεται ένα κορίτσι που υπνοβατεί να περιπλανιέται στους διαδρόμους αυτού του ξενοδοχείου. Στο Sleepwalker, ο Page διαπραγματεύεται την κατάσταση αυτή σε μεγαλύτερο βάθος και πλάτος. Το φιλμ έχει συλληφθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε να προβάλλεται σε παρακείμενους τοίχους (σε δύο οθόνες), στη γωνία της γκαλερί. Στη δεξιά οθόνη βλέπουμε έναν κοιμισμένο άντρα να σηκώνεται απ’το κρεβάτι και να υπνοβατεί, προβαίνοντας σε μια σειρά από αλλόκοτες ενέργειες καθώς διασχίζει τα δωμάτια του σπιτιού του και, κατόπιν, έξω στους δρόμους της πόλης. Εν είδει “επεξήγησης”, η αριστερή οθόνη παρουσιάζει τον ίδιο άντρα, αλλά τούτη τη φορά αναπαριστάνει το όνειρό του που εκτυλίσσεται παράλληλα με το επεισόδιο της υπνοβασίας του.
Τόσο το σκηνικό του ονείρου-ένα ερειπωμένο κι εγκαταλειμμένο κτίριο τεράστιων διαστάσεων- όσο και το σκηνικό του “πραγματικού” περιβάλλοντος στη δεξιά οθόνη-κατεστραμμένα τμήματα της πόλης τη νύχτα καλυμμένα με γκράφιτι-παραπέμπουν σε μια προγενέστερη σειρά φωτογραφιών του καλλιτέχνη, τις Τοπολογίες (2003), όπου η πόλη λειτουργούσε ως μεταφορά για το όνειρο. Απωθημένα τμήματα της πόλης αντιπροσώπευαν το ασυνείδητο. Ιδωμένα μέσα από το τζάμι ενός κινούμενου τρένου διακρίνονταν τμήματα της πόλης που μας αποκρύπτουν οι πολεοδόμοι: γκρίζες ζώνες, ρήγματα, χαλάσματα και γκέτο. Η αποκάλυψη αυτή του κρυμμένου λειτουργούσε ως μεταφορικό σχήμα για την απώθηση της κοινωνικής μνήμης, την οπτική εξάλειψη των περιοχών των εξαθλιωμένων.
Τα ίδια μέρη αποτέλεσαν το σκηνικό για το Sleepwalker. Το φυσικό σώμα του υπνοβάτη ενεργεί όπως ένα αυτόματον, κινητοποιούμενο όχι από τη συνειδητή βούληση του υποκειμένου, αλλά από τις αχαλίνωτες δυνάμεις του ασυνειδήτου. Τούτο σχετίζεται με ένα προγενέστερο παράδειγμα του ανοίκειου που είχε παραθέσει ο Ernst Jentch-το δοκίμιο του οποίου περί του θέματος προηγήθηκε εκείνου του Φρόυντ- αναφορικά με την αμφιβολία κατά πόσο ένα έμψυχο αντικείμενο ήταν όντως ζωντανό, και αντιστρόφως κατά πόσο ένα άψυχο αντικείμενο ήταν όντως αναίσθητο. O υπνοβάτης εμφανίζεται σαν αυτόματον, σαν ανδρείκελο που το κινεί κάποια αόρατη δύναμη. Στην πραγματικότητα, ο Jentch αναφέρεται απερίφραστα στην υπνοβασία ως μια κατάσταση ικανή να προκαλέσει την αίσθηση του ανοίκειου στον παρατηρητή γι’αυτόν ακριβώς το λόγο.
Το έναυσμα γι’αυτό το έργο ήταν μια προσωπική εμπειρία υπνοβασίας του καλλιτέχνη (όπου, όπως σε μια σκηνή του φιλμ, κατέστρεψε τις σημειώσεις για μια εργασία του ενόσω υπνοβατούσε, και βέβαια αγνοούσε την πράξη του αυτή, μέχρι που αντίκρισε το πρωί την ακαταστασία στο γραφείο του). Παρ’όλα αυτά, το έργο δεν είναι αμιγώς αυτοβιογραφικό, ούτε λειτουργεί θεραπευτικά με την έννοια της κάθαρσης. Ο Page χρησιμοποίησε την προσωπική του εμπειρία σαν συναισθηματική μηχανή για να ενισχύσει την ένταση του φιλμ, αλλά κατόπιν διοχέτευσε την ενέργεια αυτή στη διερεύνηση του φαινομένου της υπνοβασίας από φιλοσοφική, κοινωνική και πολιτική σκοπιά. Με την παγκόσμια επέκταση των υπερτεχνολογιών-των τηλεματικών εκείνων μεθοδολογιών που υπερβαίνουν την αναγκαία λειτουργικότητα του μηχανικού στοιχείου-κομπιούτερ, κινητά τηλέφωνα, φορητές προσωπικές μουσικές συλλογές -χιλιάδες μουσικά κομμάτια αποθηκευμένα σε MP3 Player -συσκευές GPS (παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού με δορυφόρους) κ.λ.π., πλησιάζουμε ολοένα και περισσότερο σε μια κατάσταση ολοκληρωτικής απορρόφησης σε εναλλακτικές διαστάσεις, εναλλακτικές σε σχέση με μια κοινώς αποδεκτή πραγματικότητα. Η τεχνολογία υπάρχει ήδη: οθόνες στερεοσκοπικής όρασης που προσαρμόζονται στο κεφάλι, γάντια μετάδοσης δεδομένων (που δημιουργούν “εικονικά” κυβερνοχέρια για το χρήστη στον κυβερνοχώρο), μέχρι και αισθητήρες ευαίσθητοι στην πίεση, ώστε ο πλήρως απορροφημένος “κυβερνοναύτης” να νιώθει ότι αγγίζει στ’αλήθεια αντικείμενα που δεν υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο-πράγμα που μας επιτρέπει να εισέλθουμε σε διαστάσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση την κυριαρχία μιας συλλογικής και κοινώς αποδεκτής μοναδικής πρραγματικότητας.
Η ομοιότητα των διαστάσεων αυτών με τον κόσμο του ονείρου δεν είναι καθόλου τυχαία. Παράλληλα, η εκθετική ανάπτυξη της καπιταλιστικής παραγωγής και κατανάλωσης, καθώς κι ο πολλαπλασιασμός της σπατάλης, αποκοιμίζουν τον παγκόσμιο πληθυσμό-παρ’όλα αυτά οι μάζες διψούν για όνειρα, μια και σπανίως κοιμάται πια κανείς οκτώ ώρες τη νύχτα, ο κανόνας είναι μάλλον τέσσερις με πέντε ώρες. Ανταλλάσσουμε τον εσωτερικό ονειρικό κόσμο του ασυνειδήτου μας με τον εξωτερικό ονειρικό κόσμο πραγματικοτήτων που γεννιούνται από υπολογιστές. Οι διαταραχές ύπνου πολλαπλασιάζονται. Αποκοβόμαστε από το ασυνείδητο, αλλά, παραδόξως, η πραγματικότητα που δημιουργούμε αρχίζει να μοιάζει με το ασυνείδητο. Ένας τρισδιάστατος, στερεοσκοπικός κόσμος, όπου οι πιο άγριες φαντασιώσεις μας απέχουν μόλις ένα κλικ του ποντικιού. Το περιεχόμενο του ασυνειδήτου μας, κατά τα φαινόμενα, δεν έχει πλέον ανάγκη να βρίσκει την έκφρασή του σε ένα πανόραμα μυθικών συμβόλων. Κρυφοί πόθοι και λανθάνουσες επιθυμίες μπορούν να υποδαυλιστούν και να προσομοιωθούν, με τη βοήθεια θαυμαστών τρισδιάστατων γραφικών στη σφαίρα της εικονικής πραγματικότητας, το νέο ψηφιακό παράδεισο του κυβερνοχώρου. Αντιμετωπίζουμε μια επιδημία υπνοβασίας.
Οι ρυθμοί του φυσικού σώματος και του εγκεφάλου μας που έχουν ηλικία χιλιάδων χρόνων- ύπνος το σούρουπο, ξύπνημα την αυγή-έχουν διαταραχθεί κι αναδιοργανωθεί από τη βίαιη επίθεση μιας τεχνο-καπιταλιστικής διακοπής της “σταθερής πραγματικότητας”. Σήμερα μετακινούμαστε σε διαφορετικά επίπεδα πραγματικότητας στο διάστημα μιας ώρας, δεν τό’χουμε σε τίποτε να μιλάμε σε κάποιον στην άλλη άκρη του κόσμου, βλέποντας ταυτόχρονα την εικόνα του στην οθόνη, να ακούμε μουσικές του προηγούμενου αιώνα, ενόσω επεξεργαζόμαστε φουτουριστικές εικόνες σε τρεις διαστάσεις, να δημιουργούμε νέες πραγματικότητες, να κατεβάζουμε από το διαδίκτυο νέες δυνατότητες, να πλοηγούμε στο μυστηριώδες υπογάστριο του νέου κόσμου του ψηφιακού συλλογικού ασυνειδήτου. Ένας άντρας ξυπνάει κι αντικρίζει δίπλα του στο κρεβάτι τη γυναίκα του δολοφονημένη. Είχε δεχτεί μια βίαιη και μανιασμένη επίθεση με μαχαίρι στη διάρκεια της νύχτας. Όμως όλες οι πόρτες και τα παράθυρα είναι σφαλιστά, δεν υπάρχουν ίχνη διάρρηξης. Ο άντρας ενόσω υπνοβατούσε, διέπραξε φόνο. Το ασυνείδητο διαρρέει στο πραγματικό. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, με τον υπερ-καπιταλισμό και με την κατάργηση της ηθικής και κοινωνικής τάξης, δημιουργούμε μια πραγματικότητα που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τον ταραχώδη κλονισμό και την απορρυθμισμένη επιθυμία του ασυνειδήτου. Ο κρυφός τόπος του Φρόυντ εκτίθεται πλέον σε κοινή θέα.
RICHARD DYER
O Richard Dyer είναι ποιητής, αρχισυντάκτης του περιοδικού Contemporary και βοηθός αρχισυντάκτη του περιοδικού Third Text.
Μετάφραση κειμένου: Πάνος Τσαχαγέας
Όταν βρισκόμαστε στη φάση REM (γρήγορη οφθαλμική κίνηση) του ύπνου, τη φάση εκείνη που σχετίζεται με τα πιο ζωντανά και παραστατικά όνειρα, υπάρχει πλήρης απώλεια μυϊκού τόνου στις κύριες μυϊκές ομάδες του σώματος. Ουσιαστικά τελούμε υπό παράλυση. Η παραδεκτή θεωρία που εξηγεί αυτό το φυσικό και καθολικό φαινόμενο υποστηρίζει πως μια κατάσταση παράλυσης προκαλείται στο σώμα, ώστε να μην μπορούμε να πραγματοποιήσουμε το περιεχόμενο των ονείρων μας- εκθέτοντας κατά συνέπεια τον εαυτό μας σε κίνδυνο και ενδεχόμενη βλάβη. Αν απουσίαζε αυτός ο φυσιολογικός μηχανισμός, όλοι θα υπνοβατούσαμε κάθε φορά που ονειρευόμαστε. Επομένως, το φαινόμενο της υπνοβασίας προέρχεται από την απουσία της παράλυσης REM.
O Clement Page διερευνά την εμπειρία της υπνοβασίας στα έργα του Unknown Disturbance (2004) και Sleepwalker (2005). Στο Unknown Disturbance, που προβλήθηκε στο Trafalgar Hotel του Λονδίνου υπό μορφή slide projection σε δύο οθόνες, εμφανίζεται ένα κορίτσι που υπνοβατεί να περιπλανιέται στους διαδρόμους αυτού του ξενοδοχείου. Στο Sleepwalker, ο Page διαπραγματεύεται την κατάσταση αυτή σε μεγαλύτερο βάθος και πλάτος. Το φιλμ έχει συλληφθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε να προβάλλεται σε παρακείμενους τοίχους (σε δύο οθόνες), στη γωνία της γκαλερί. Στη δεξιά οθόνη βλέπουμε έναν κοιμισμένο άντρα να σηκώνεται απ’το κρεβάτι και να υπνοβατεί, προβαίνοντας σε μια σειρά από αλλόκοτες ενέργειες καθώς διασχίζει τα δωμάτια του σπιτιού του και, κατόπιν, έξω στους δρόμους της πόλης. Εν είδει “επεξήγησης”, η αριστερή οθόνη παρουσιάζει τον ίδιο άντρα, αλλά τούτη τη φορά αναπαριστάνει το όνειρό του που εκτυλίσσεται παράλληλα με το επεισόδιο της υπνοβασίας του.
Τόσο το σκηνικό του ονείρου-ένα ερειπωμένο κι εγκαταλειμμένο κτίριο τεράστιων διαστάσεων- όσο και το σκηνικό του “πραγματικού” περιβάλλοντος στη δεξιά οθόνη-κατεστραμμένα τμήματα της πόλης τη νύχτα καλυμμένα με γκράφιτι-παραπέμπουν σε μια προγενέστερη σειρά φωτογραφιών του καλλιτέχνη, τις Τοπολογίες (2003), όπου η πόλη λειτουργούσε ως μεταφορά για το όνειρο. Απωθημένα τμήματα της πόλης αντιπροσώπευαν το ασυνείδητο. Ιδωμένα μέσα από το τζάμι ενός κινούμενου τρένου διακρίνονταν τμήματα της πόλης που μας αποκρύπτουν οι πολεοδόμοι: γκρίζες ζώνες, ρήγματα, χαλάσματα και γκέτο. Η αποκάλυψη αυτή του κρυμμένου λειτουργούσε ως μεταφορικό σχήμα για την απώθηση της κοινωνικής μνήμης, την οπτική εξάλειψη των περιοχών των εξαθλιωμένων.
Τα ίδια μέρη αποτέλεσαν το σκηνικό για το Sleepwalker. Το φυσικό σώμα του υπνοβάτη ενεργεί όπως ένα αυτόματον, κινητοποιούμενο όχι από τη συνειδητή βούληση του υποκειμένου, αλλά από τις αχαλίνωτες δυνάμεις του ασυνειδήτου. Τούτο σχετίζεται με ένα προγενέστερο παράδειγμα του ανοίκειου που είχε παραθέσει ο Ernst Jentch-το δοκίμιο του οποίου περί του θέματος προηγήθηκε εκείνου του Φρόυντ- αναφορικά με την αμφιβολία κατά πόσο ένα έμψυχο αντικείμενο ήταν όντως ζωντανό, και αντιστρόφως κατά πόσο ένα άψυχο αντικείμενο ήταν όντως αναίσθητο. O υπνοβάτης εμφανίζεται σαν αυτόματον, σαν ανδρείκελο που το κινεί κάποια αόρατη δύναμη. Στην πραγματικότητα, ο Jentch αναφέρεται απερίφραστα στην υπνοβασία ως μια κατάσταση ικανή να προκαλέσει την αίσθηση του ανοίκειου στον παρατηρητή γι’αυτόν ακριβώς το λόγο.
Το έναυσμα γι’αυτό το έργο ήταν μια προσωπική εμπειρία υπνοβασίας του καλλιτέχνη (όπου, όπως σε μια σκηνή του φιλμ, κατέστρεψε τις σημειώσεις για μια εργασία του ενόσω υπνοβατούσε, και βέβαια αγνοούσε την πράξη του αυτή, μέχρι που αντίκρισε το πρωί την ακαταστασία στο γραφείο του). Παρ’όλα αυτά, το έργο δεν είναι αμιγώς αυτοβιογραφικό, ούτε λειτουργεί θεραπευτικά με την έννοια της κάθαρσης. Ο Page χρησιμοποίησε την προσωπική του εμπειρία σαν συναισθηματική μηχανή για να ενισχύσει την ένταση του φιλμ, αλλά κατόπιν διοχέτευσε την ενέργεια αυτή στη διερεύνηση του φαινομένου της υπνοβασίας από φιλοσοφική, κοινωνική και πολιτική σκοπιά. Με την παγκόσμια επέκταση των υπερτεχνολογιών-των τηλεματικών εκείνων μεθοδολογιών που υπερβαίνουν την αναγκαία λειτουργικότητα του μηχανικού στοιχείου-κομπιούτερ, κινητά τηλέφωνα, φορητές προσωπικές μουσικές συλλογές -χιλιάδες μουσικά κομμάτια αποθηκευμένα σε MP3 Player -συσκευές GPS (παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού με δορυφόρους) κ.λ.π., πλησιάζουμε ολοένα και περισσότερο σε μια κατάσταση ολοκληρωτικής απορρόφησης σε εναλλακτικές διαστάσεις, εναλλακτικές σε σχέση με μια κοινώς αποδεκτή πραγματικότητα. Η τεχνολογία υπάρχει ήδη: οθόνες στερεοσκοπικής όρασης που προσαρμόζονται στο κεφάλι, γάντια μετάδοσης δεδομένων (που δημιουργούν “εικονικά” κυβερνοχέρια για το χρήστη στον κυβερνοχώρο), μέχρι και αισθητήρες ευαίσθητοι στην πίεση, ώστε ο πλήρως απορροφημένος “κυβερνοναύτης” να νιώθει ότι αγγίζει στ’αλήθεια αντικείμενα που δεν υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο-πράγμα που μας επιτρέπει να εισέλθουμε σε διαστάσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση την κυριαρχία μιας συλλογικής και κοινώς αποδεκτής μοναδικής πρραγματικότητας.
Η ομοιότητα των διαστάσεων αυτών με τον κόσμο του ονείρου δεν είναι καθόλου τυχαία. Παράλληλα, η εκθετική ανάπτυξη της καπιταλιστικής παραγωγής και κατανάλωσης, καθώς κι ο πολλαπλασιασμός της σπατάλης, αποκοιμίζουν τον παγκόσμιο πληθυσμό-παρ’όλα αυτά οι μάζες διψούν για όνειρα, μια και σπανίως κοιμάται πια κανείς οκτώ ώρες τη νύχτα, ο κανόνας είναι μάλλον τέσσερις με πέντε ώρες. Ανταλλάσσουμε τον εσωτερικό ονειρικό κόσμο του ασυνειδήτου μας με τον εξωτερικό ονειρικό κόσμο πραγματικοτήτων που γεννιούνται από υπολογιστές. Οι διαταραχές ύπνου πολλαπλασιάζονται. Αποκοβόμαστε από το ασυνείδητο, αλλά, παραδόξως, η πραγματικότητα που δημιουργούμε αρχίζει να μοιάζει με το ασυνείδητο. Ένας τρισδιάστατος, στερεοσκοπικός κόσμος, όπου οι πιο άγριες φαντασιώσεις μας απέχουν μόλις ένα κλικ του ποντικιού. Το περιεχόμενο του ασυνειδήτου μας, κατά τα φαινόμενα, δεν έχει πλέον ανάγκη να βρίσκει την έκφρασή του σε ένα πανόραμα μυθικών συμβόλων. Κρυφοί πόθοι και λανθάνουσες επιθυμίες μπορούν να υποδαυλιστούν και να προσομοιωθούν, με τη βοήθεια θαυμαστών τρισδιάστατων γραφικών στη σφαίρα της εικονικής πραγματικότητας, το νέο ψηφιακό παράδεισο του κυβερνοχώρου. Αντιμετωπίζουμε μια επιδημία υπνοβασίας.
Οι ρυθμοί του φυσικού σώματος και του εγκεφάλου μας που έχουν ηλικία χιλιάδων χρόνων- ύπνος το σούρουπο, ξύπνημα την αυγή-έχουν διαταραχθεί κι αναδιοργανωθεί από τη βίαιη επίθεση μιας τεχνο-καπιταλιστικής διακοπής της “σταθερής πραγματικότητας”. Σήμερα μετακινούμαστε σε διαφορετικά επίπεδα πραγματικότητας στο διάστημα μιας ώρας, δεν τό’χουμε σε τίποτε να μιλάμε σε κάποιον στην άλλη άκρη του κόσμου, βλέποντας ταυτόχρονα την εικόνα του στην οθόνη, να ακούμε μουσικές του προηγούμενου αιώνα, ενόσω επεξεργαζόμαστε φουτουριστικές εικόνες σε τρεις διαστάσεις, να δημιουργούμε νέες πραγματικότητες, να κατεβάζουμε από το διαδίκτυο νέες δυνατότητες, να πλοηγούμε στο μυστηριώδες υπογάστριο του νέου κόσμου του ψηφιακού συλλογικού ασυνειδήτου. Ένας άντρας ξυπνάει κι αντικρίζει δίπλα του στο κρεβάτι τη γυναίκα του δολοφονημένη. Είχε δεχτεί μια βίαιη και μανιασμένη επίθεση με μαχαίρι στη διάρκεια της νύχτας. Όμως όλες οι πόρτες και τα παράθυρα είναι σφαλιστά, δεν υπάρχουν ίχνη διάρρηξης. Ο άντρας ενόσω υπνοβατούσε, διέπραξε φόνο. Το ασυνείδητο διαρρέει στο πραγματικό. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, με τον υπερ-καπιταλισμό και με την κατάργηση της ηθικής και κοινωνικής τάξης, δημιουργούμε μια πραγματικότητα που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τον ταραχώδη κλονισμό και την απορρυθμισμένη επιθυμία του ασυνειδήτου. Ο κρυφός τόπος του Φρόυντ εκτίθεται πλέον σε κοινή θέα.
RICHARD DYER
O Richard Dyer είναι ποιητής, αρχισυντάκτης του περιοδικού Contemporary και βοηθός αρχισυντάκτη του περιοδικού Third Text.
Μετάφραση κειμένου: Πάνος Τσαχαγέας