Σε μια παράσταση που συμπυκνώνει, φιλτράρει και μας κερνάει με το απόσταγμα της καλλιτεχνικής του διαδρομής στο σύμπαν των ρόλων πρωταγωνιστεί ο Κώστας Καστανάς.Με υποκριτική που περνάει από τα βάθη της ψυχής και ώριμη αποφυγή κάθε εντυπωσιοθηρίας, αφήνει τον θεατή να πλεύσει μαζί του στο ονειρικό πεδίο της καλλιτεχνικής μνήμης.Πληροφορίες πυκνές και αναφορές στον υποκριτικό κώδικα περνάνε με μαεστρία μέσα από το λόγο, ενώ οι μεταμορφώσεις από ρόλο σε ρόλο επιτυγχάνονται με μινιμαλιστικά σκηνογραφικά στοιχεία και μια εντυπωσιακή κίνηση που υπολογίζει με ακρίβεια τη διαφορά στη βαρύτητα που αποπνέει ο κάθε ρόλος και η κάθε ηλικία.
Συναντώ τον πρωταγωνιστή στα καμαρίνια. Η εικόνα του προσώπου του έχει κρατήσει ανέπαφες πάνω της όλες τις εφηβείες, που μόνο η τέχνη διαφυλάττει και μόνο στην αγκαλιά της τέχνης εκκολάπτονται. Ίσως και να είναι αλήθεια: η τέχνη επιτρέπει στους πιστούς της να σωματοποιούν διαφορετικά τον χρόνο, ή, μάλλον, δεν τους παραδίδει εύκολα, στέκεται σαν φρουρός ανάμεσα στο χρόνο και στους υπηρέτες της, χαρίζοντας τους ασυνήθιστη ευλυγισία στο νου και στο σώμα.
• Πώς γεννήθηκε η ιδέα αυτής της παράστασης;
Η παράσταση αυτή ήταν το ξαναγέννημα των πραγμάτων πάνω σε ρόλους που έχω παίξει… Χάρη στο ότι ξαναγεννιούνται τολμώ να κάνω νέα πράγματα. Είναι μια σειρά από μινιατούρες από τις οποίες εγώ κάνω ένα σύνολο. Ο θεατής είναι καλεσμένος σε μια βραδιά… «αυτού του ηθοποιού»… Θα έλεγα πως είναι σαν παρτιτούρες από διάφορες όπερες, οι οποίες έχουνε λιώσει και έχουν ξαναβγεί ως ενιαίο κομμάτι.
• Υπήρχε μια πυκνότητα στην πληροφορία που αθροιζόταν από το λόγο και τη μνήμη, αλλά ταυτόχρονα είχε διυλιστεί με τρόπο ώστε να μην μπουκώνει το θεατή…
Γιατί πέρασε από μένα πρώτα… Πρώτα διυλίστηκε από μένα Αν ενοχλούσε εμένα θα ενοχλούσε και τον θεατή. Όλα αυτά είναι μια προσωπική μου υπόθεση δεν είναι μια υπόθεση που μπορεί να λειτουργήσει έξω από το ειδικό πλαίσιο που τη δημιούργησε.
• Τι σημαίνει οι άλλες ζωές; Τι είναι τελικά οι άλλες ζωές μέσα στην τέχνη και πόσο η τέχνη επιμηκύνει τη ζωή μας πολλαπλασιάζοντας την;
Οι άλλες μου ζωές είναι πραγματικά οι άλλες ζωές που έχω ζήσει δια μέσου των ρόλων αυτών. Θυμάμαι μια πάρα πολύ ωραία ταινία: «Η νύχτα των σαλτιμπάγκων» του Μπέργμαν. Μπαίνει μια κοπελίτσα και συναντάει έναν ηθοποιό. Το πρόσωπο αυτού του ηθοποιού είναι κάτασπρο, όχι επειδή παίζει κάποιον ρόλο, απλώς είναι κάτασπρο. Αυτή ήταν η αίσθηση που είχα μια μέρα που περπάτησα οχτώ το απόγευμα έξω στο δρόμο και είπα μέσα μου «ώστε υπάρχει και αυτή η ώρα..». Δεν είχα βγει για χρόνια έξω, από τις πρόβες και το κλείσιμο στο θέατρο.
• Για τις ηλικιακές μεταμορφώσεις δεν επιστρατεύτηκαν παραδοσιακοί τρόποι…
Οι ηλικιακές μεταμορφώσεις απουσιάζουν σε εξωτερικό επίπεδο γιατί είναι όλες εσωτερικές. Το θέμα δείχνει τον γέρο στο κύκνειο άσμα του. Όποιο εξωτερικό αντικείμενο χρησιμοποιήθηκε ήταν για να βοηθήσω λίγο τον θεατρικό κώδικα. Θα μπορούσε να απουσιάζει κάθε σκηνογραφικό στοιχείο, δεν ήθελα όμως γιατί θα ήτανε πολύ εγωιστικό.
• Είναι εύκολο να σκηνοθετήσει κανείς μια παράσταση στην οποία ταυτόχρονα πρωταγωνιστεί;
Έχω δουλέψει με πολύ καλούς σκηνοθέτες. Eξαιρετικούς σκηνοθέτες. Με τους καλύτερους, ίσως, έλληνες σκηνοθέτες και με σοφούς ανθρώπους και πήρα πάρα πολλά από αυτούς. Ένας ήταν ο Μινωτής. Επίσης ο Βολανάκης. Ο Τάκης Μουζενίδης μου έδωσε κι αυτός πάρα πολλά πράγματα και δεν μπορώ να μην αναφέρω τον Γιώργο Σεβαστίκογλου. Μου προσεφέρθη μια υψηλή παιδεία από αυτούς και από κει και πέρα αναζητούσα σκηνοθέτες με υψηλό επίπεδο, δηλαδή ανθρώπινο. Αυτό σημαίνει υψηλό επίπεδο, σημαίνει ανθρώπινο. Όποιος δεν με αντιμετώπιζε με αυτόν τον τρόπο δεν με άγγιζε. Η συνεργασία με ανθρωπιά ήταν το καλύτερο. Προχτές είχε έρθει ένας φίλος ο Ρεμούνδος. Θυμάμαι σε κάποια παράσταση υπήρχαν εκατόν δεκατέσσερα άτομα, κι όμως για χάρη της δουλειάς κάναμε οι δυο μας ξεχωριστή πρόβα. Αυτό είναι η αγάπη για τη δουλειά…
Στην παράσταση αυτή αυτοσκηνοθετούμαι.
Την αυτοσκηνοθεσία δεν τη συστήνω, ότι κάνω είναι για τον εαυτό μου. Άλλωστε για να λειτουργήσει η αυτοσκηνοθεσία χρειάζεται πάρα πολύς χρόνος, πράγμα που είναι έξω από τα πλαίσια του επαγγελματισμού. Θέλει να κατέχεις, να είσαι ενώπιος ενωπίω και να δουλέψεις πάρα πολύ καιρό.
• Υπήρχαν στο έργο ενσωματωμένες οι αρχικές σκηνοθεσίες αυτών των ρόλων;
Όλα στο τέλος γίνονται σαν τον αφρό των κυμάτων. Ένας ρόλος συγκεκριμενοποιείται μέσα σου. Πάει πέρα από κάθε αρχική τεχνική οδηγία.
• Πώς ολοκληρώθηκε το κείμενο του έργου;
Να διευκρινίσω πως δεν έκατσα να κάνω μια συγγραφική εργασία. Η εργασία που έκανα είναι εργασία εσωτερικής κατάθεσης ενός ηθοποιού που την διαμορφώνει σύμφωνα με τις στιγμές του και από αυτό που έχει ζήσει, από την επιλογή των λίγων αυτών ρόλων. Επέλεξα ορισμένα στοιχεία που είχαν αποτυπωθεί ως τρυφερά στην ανάμνηση μου. Θα μπορούσε το θέμα να συνεχίζεται για πενήντα βραδιές αν ήθελα να συνεχίσω πάνω σε όλους τους ρόλους μου. Τις προάλλες ήρθε στα καμαρίνια μια κυρία ογδόντα πέντε χρονών. Την ευχαρίστησα και είπαμε ότι μετά από δέκα χρόνια η παράσταση αυτή θα ανανεωθεί με τους καινούργιους ρόλους που θα έχουν αθροιστεί στη μνήμη μου, «θα είμαι εδώ» μου είπε «έστω και με το πνεύμα μου.»
Φεύγω κρατώντας ζωντανές κάποιες εικόνες από τα στιγμιότυπα της παράστασης. Όλες οι ηλικίες, όλες οι όψεις ενός ηθοποιού απλωμένες ταυτόχρονα μπροστά μου, δίνοντας μου το προνόμιο να τις δω όλες σαν σε παραλληλία της θέασης, όπως αυτή που έκπληκτες ανακαλύπτουν οι τελευταίες μελέτες των κβαντικών επιστημών να συμβαίνει στο μικρόκοσμο. Πίσω από τις κουρτίνες, μέσα στο σκοτάδι της αίθουσας, κάθε ψίθυρος, κάθε κίνηση, κάθε βλέμμα μεγεθύνονται. Στον μικρόκοσμο του θεάτρου. Που είναι τόσο μεγάλος…
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνική σύνθεση-
σκηνοθεσία-παρουσίαση: Κώστας Καστανάς
Μουσική Σύνθεση: Τάσος Καρακατσάνης
Σκηνικά –κοστούμια: Μαρία Λιτσοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Εύα Στυλάντερ
Φωτογραφίες και Βίντεο: Στάθης Γκόβας
Στίχοι τραγουδιών: Παυλίνα Παμπούδη, Βασίλης Ζιώγας
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Πειραιώς 206, (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος, 2103418550,
http://www.mcf.gr/
Δευτέρα 12, Τρίτη 13 και Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2012: 21.00 Είσοδος 10 ευρώ