Το Βutoh είναι σύγχρονη, κατά βάση αυτοσχεδιαστική, χορευτική τέχνη.Ξεκίνησε στην Ιαπωνία από τον Tatsumi Hijikata το 1959, με μια παράσταση που σόκαρε την τότε ιαπωνική κοινωνία. Το butoh, σήμερα, εκφρασμένο από Ιάπωνες και Δυτικούς performers, εξα¬κολουθεί να σοκάρει σε Ασία, Ευρώπη και Αμερική, με την εμμονή του στα πρωταρχικά ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης: Ζωή, Θάνατος, Σεξουαλικό ένστικτο
Όπως επίσης και με την εμμονή του στο φυσικό ρυθμό της βραδύτητας, που έρχεται σε άμεση αντιπαράθεση με τους σύγχρονους εξαντλητικά γρήγορους ρυθμούς. Μια βραδύτητα που δεν είναι slow motion, αλλά απόρροια συνειδητής κίνησης, στην παραμικρή της λεπτομέρεια.
Το βασικό σημείο εκκίνησης του butoh, αυτό που αναζητά, είναι το Σώμα. Το Φυσικό Ανθρώπινο Σώμα. Το πρωτογενές σώμα που ενυπάρχει σε όλους μας. Αυτό που διαπερνά τις κοινωνικές επιταγές για να καθορίσει - τις πιο πολλές φορές ασυνείδητα- τις επιλογές και συμπεριφορές μας, διεκδικώντας διαρκώς την απόλαυση. Σωματική και πνευματική. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη κατάσταση σώματος – νου, που αναφέρεται χαρακτηριστικά ως nikutai. Είναι η κατάσταση εκείνη στην οποία δεν είναι το υποκείμενο που χορεύει αλλά, μάλλον, αυτό που αποσύρεται, για να αφήσει κάτι άλλο να χορέψει μέσα από το σώμα.
Το butoh νιώθει το σώμα ως ζωντανό γλυπτό που αναπνέει επί σκηνής και τολμά να κάνει την υπέρβαση να κινηθεί, παράγοντας χώρο και χρόνο.
Δημιουργεί μια κινούμενη ατμόσφαιρα, ένα ζωντανό καμβά, που καθώς μεταλλάσσεται αργά, καλεί τόσο τον ερμηνευτή όσο και το θεατή σε μια σωματική εμπειρία και τους προκαλεί αμφότερους να την αισθανθούν και όχι να την ερμηνεύσουν.
Με άλλα λόγια, στόχος του butoh είναι, όχι να ντύσει κινητικά μία ιδέα –concept, όπως συμβαίνει με όλα τα είδη του κλασσικού και σύγχρονου χορού, αλλά να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες ώστε να αναδυθεί ο χορός του σώματος, που ήδη ενυπάρχει στο χορευτή.
Στο butoh η προσπάθεια δεν είναι να ελέγξουμε το σώμα, αλλά να το παρατηρήσουμε και να το ακολουθήσουμε.
Η διαφορά του και η δυσκολία του σε σχέση με όποια κατάσταση trance ή χορευτικής εκτόνωσης – θεραπείας, είναι ότι το butoh παρ’όλη τη συγκέντρωση και ενδοσκόπηση που απαιτεί, παραμένει performing art. Δηλαδή, τέχνη προς θέαση. Που σημαίνει ότι ο κάθε χορός, χωρίς να χάνει την εσωτερικότητά του, θα πρέπει πάντα να βρίσκει τρόπους να «περνάει» στο θεατή και να επικοινωνεί αυτό που έχει να επικοινωνήσει. Κι αυτό είναι κάτι που καλλιεργείται και ελέγχεται ουσιαστικά μόνον στην πράξη.
Eξ’ορισμού το butoh είναι έξω από κάθε μανιέρα. Έξω από κάθε φόρμα. Έχει πάντα να κάνει με το συγκεκριμένο σώμα, τη συγκεκριμένη στιγμή, στο συγκεκριμένο χώρο. Κι επειδή και οι τρεις αυτοί παράγοντες αλλάζουν συνεχώς, μία παράσταση butoh είναι κάτι που δεν μπορεί να αναπαραχθεί επακριβώς, όπως συμβαίνει με τις άλλες χορευτικές παραστάσεις.
Χαρακτηριστικά λέγεται ότι όσοι butoh χορευτές υπάρχουν, άλλα τόσα είδη butoh υπάρχουν, αφού το butoh, βασίζεται πάντα στη φυσική, ιστορική, κοινωνική, προσωπική διαφορετικότητα του κάθε χορευτή και στην αλήθεια του της κάθε στιγμής.
Μ’ αυτήν την έννοια, έχει ειπωθεί από τον ιδρυτή του, ότι «το butoh, δεν υπήρξε ποτέ».
Παρ’όλα αυτά, παραμένει μία άμεσα αναγνωρίσιμη μορφή τέχνης. Μιλά πάντα για Σώμα και Πνεύμα, προβάλλοντας τα εσωτερικά τοπία που πηγάζουν από αυτή την ενότητα.
Όπως χαρακτηριστικά γράφει στο βιβλίο του, ‘Τhe Intensity of Nothingness’ ο Masaki Iwana –μεγάλος Ιάπωνας butoh performer, δάσκαλος αυτοσχεδιασμού και κινηματογραφιστής, που ζει μόνιμα στη Γαλλία τα τελευταία είκοσι χρόνια- «ο σύγχρονος χορός καταλαμβάνει χώρο και χρόνο με εξωτερικές κινήσεις, το butoh παράγει χώρο και χρόνο».
‘Οπως η αράχνη παράγει και υφαίνει τον ιστό της, το Butoh μπορεί να δεχτεί τη ζωντανή ακινησία ως κίνηση και όχι απαραίτητα την όποια κίνηση –έστω και άρτια τεχνικά- ως χορό butoh. Αναζητά την ισορροπία μέσα στην ανισοροπία και έχει αδειάσει τα κοινωνικά δεδομένα της ομορφιάς και της ασχήμιας, τα πρότυπα του καλού και του κακού, τα καλούπια του ηθικού και του ανήθικου, για να βάλει στη θέση τους μια κατάσταση ροής που χαρακτηρίζει αβίαστα όλες τις μορφές της φύσης, με εξαίρεση ίσως την ανθρώπινη.
Βασιλική Μπαμπίλη
Στόχοι των συναντήσεων:
• Η ενθύμηση, αποκάλυψη και εναρμόνιση του φυσικού σώματος μέσα από το χορό.
• Η εκμάθηση ενός συγκεκριμένου συστήματος άσκησης που να μπορεί ο καθένας να αναπαράγει μόνος του μετά το τέλος του εργαστηρίου.
• Η συνειδητοποίηση, έκφραση, υποστήριξη και ένταξη της α-λήθειας του κάθε ατόμου μέσα στο σύνολο.
Περιγραφή συναντήσεων:
A) άσκηση:
Βασισμένη κυρίως στο body training του Ιάπωνα butoh performer και δασκάλου αυτοσχεδιασμού,
Masaki Iwana.
Περιλαμβάνει ασκήσεις για:
• δύναμη και ευλυγισία μυών και αρθρώσεων
• απελευθέρωση σπονδυλικής στήλης-αυχένα με φυσικό-οργανικό τρόπο.
• εσωτερική και εξωτερική ηρεμία και ισορροπία.
• ενίσχυση ευαισθησίας και διεύρυνση της αντίληψης του εαυτού μέσα στο χώρο.
• άμεση αλλά χαλαρή ανταπόκριση στα εξωτερικά ερεθίσματα, με στόχο την εκπαίδευση στις γρήγορες αλλά μαλακές αλλαγές.
B) αυτοσχεδιασμός:
Πάνω σε δοσμένα θέματα (εικαστικά, ποιητικά και φαντασίας)
καθώς και ελεύθερος αλλά ενσυνείδητος αυτοσχεδιασμός, μέσα και προς την ομάδα, με στόχο την εκπαίδευσή μας στο να διατηρούμε το δικό μας ενώ παραμένουμε μέρος του όλου.
‘Εμμένοντας στο δρόμο της μη-δράσης, επαγρυπνούμε για τη μεταμόρφωση, απο-λαμβάνουμε τον απόηχο της κίνησης, αγκαλιάζουμε το άγνωστο και ενισχύουμε έτσι την εμπιστοσύνη στο σώμα, δηλαδή στη ζωή.’
Τα μαθήματα θα γίνονται στον Πολυχώρο Πολιτισμού και Τεχνών ‘Shantom’
(Τριπόλεως 35α και Ευβοίας, Κάτω Χαλάνδρι, τηλ: 210 6717529. www.shantom.gr, www.shantala.gr)
Κάθε Τρίτη και Πέμπτη 17:00-18:30
Κόστος τριμήνου: 335 €
Σύνολο μαθημάτων: 24 / 14 € /μάθημα, 9,3 €/ώρα
Σύνολο ωρών: 36
Περιορισμένος αριθμός συμμετεχόντων.
Εγγραφή: 30 €
Ενημερωθείτε από τη γραμματεία του Shantom (210 67 17 529) για τις δόσεις, τις εκπτώσεις, τα bonus και τη δυνατότητα χρησιμοποίησης πιστωτικής κάρτας.
Βασιλική Μπαμπίλη
Γεννήθηκε to 1970, στην Αθήνα.
Εχει σπουδάσει:
Xορό (κλασσικό, μοντέρνο, σύγχρονο, flamenco στην Αθήνα, αφροκουβάνικο στο Santiago de Cuba και butoh στην Ελλάδα και τη Γαλλία).
Kοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Mουσική (πιάνο, αρμονία, μοντέρνα και αφροκουβάνικα κρουστά στην Αθήνα και την Κούβα).
Mουσικοκινητική αγωγή Orff (διετή μεταπτυχιακό κύκλο στην Αθήνα).
Από το 1997 ακολουθεί το πνεύμα της διδασκαλίας του butoh performer και δασκάλου αυτοσχεδιασμού Masaki Iwana, ανακαλύπτοντας σ΄ αυτό ένα είδος χορού που μπορεί άμεσα να λειτουργήσει για τη ζωή και όχι μόνο για την τέχνη.
Από το 2003 χορεύει κατά κύριο λόγο solo, επιμελούμενη μουσικοκινητικά και εικαστικά τις παραστάσεις της.
Το 2004 γεννήθηκε η ιδέα του Εικαστικού Χορού, για να αγκαλιάσει την προσωπική της προσέγγιση στο butoh και έκτοτε παρουσιάζει performances ως Danse Plastique, σε συνεργασία κυρίως με εικαστικούς καλλιτέχνες.
Βασιλική Μπαμπίλη