Η Ειρήνη Μπράμου, γνωστή πλέον με την αγγλική εκδοχή του ονόματος της ως Erena Bramos,  μέσα από την πολύχρονη διαδρομή της στην επιστήμη της ψυχοθεραπείας, εστιάζει στην ανθρώπινη πλευρά. Έχοντας μεγαλώσει στην Ελλάδα μέχρι τα δεκαεννέα, ταξίδεψε στη συνέχεια για μεταπτυχιακές σπουδές στην Αμερική, όπου και ζει μέχρι σήμερα, εδώ σαράντα-πέντε χρόνια. Όλο αυτό το διάστημα εργάζεται σταθερά ως ψυχοθεραπεύτρια, έχοντας δει, συνομιλήσει και δουλέψει με αμέτρητους ανθρώπους στην διάρκεια της επαγγελματικής της ζωής.
Στη μυθική ή παραμυθική αντίληψη, δεν είχε ποτέ νόημα η ενασχόληση με την ανθρώπινη ψυχή, όταν απουσίαζε η αγάπη. Το μοντέλο του απόμακρου ακροατή των εξομολογήσεων του πελάτη του, που νεύει ψυχρά και διαθέτει κριτική σκέψη υπερλειτουργική, ίσως να λειτουργεί ως ακαδημαϊκό , όταν όμως έρχεται να κουμπώσει πάνω στην ανθρώπινη ψυχή δεν επαρκεί για να την ξεκλειδώσει.

Γι’ αυτό και η δουλειά της Ειρήνης Μπράμου «άνοιξε», διευρύνθηκε και ταξιδεύει. Σήμερα εργάζεται στη Νέα Υόρκη και στη Βραζιλία, έχει δικό της Ινστιτούτο, κάνει δουλειά με απλούς ανθρώπους, αλλά μετεκπαιδεύει και ψυχοθεραπευτές, ώστε να συμπεριλάβουν στη δουλειά τους τον πνευματικό τομέα.

•    Μίλησε μας λίγο για σένα. Πώς έφυγες από την Ελλάδα;

Είχα τελειώσει εδώ ψυχολογία και μετά πήρα μια υποτροφία Fullbright και πήγα στην Αμερική να κάνω ένα διδακτορικό στο Adelphi University στη Νέα Υόρκη με θέμα την ψυχολογία.
Από κει ξεκίνησε η δουλειά μου στην ψυχολογία.

•    Πως αντιλαμβανόσουν την δουλειά σου τότε σε σχέση με σήμερα;

Είναι αλήθεια πως η πορεία σε γεμίζει με τον πλούτο της προσωπικής παρατήρησης. Αρχικά έκανα αυτό που λέμε ψυχανάλυση, σήμερα φέρνω στη δουλειά μου αρχές από την union analysis, από τη δουλειά του Βίχλεμ Ράιχ, από την core energetic και από την ego psycology.

•    Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην ψυχανάλυση και την δική σου δουλειά;

Η διαφορά είναι ότι η ψυχανάλυση βασίζεται στην πεποίθηση ότι για να καταλάβεις τον εαυτό σου σήμερα πρέπει να καταλάβεις τις παιδικές σου εμπειρίες και τη σχέση σου με τους γονείς και το περιβάλλον σου. Η δουλειά η δική μου ξεκινά βέβαια από κει αλλά περιλαμβάνει και την εξερεύνηση των σωματικών καταστάσεων που επιφέρουν στον άνθρωπο τα ψυχικά μπλοκαρίσματα, την εξερεύνηση των πεποιθήσεων του ανθρώπου περί του εαυτού του και της ζωής, καθώς και την εξερεύνηση της σχέσης της προσωπικότητας με το στόχο της ψυχής.

•    Ξεκίνησες λοιπόν με την κλασική μορφή θεραπείας και τις τυπικές σπουδές που προηγούνται αυτής;

Η αρχική μου σπουδή ήταν στην ψυχαναλυτική θεραπεία, αλλά μετά έκανα κι άλλες μετεκπαιδεύσεις, σπούδασα για τέσσερα επιπλέον χρόνια την Gestalt therapy, στο New Institute for Gestalt Therapy και άλλα διάφορα…

•    Ποια κομμάτια της διαδρομής σου θεωρείς σήμερα ότι ήταν καθοριστικά για την εξέλιξη σου;

Ένα ήταν η σπουδή μου με τον Tom Yeomans, που είναι φημισμένος πάνω στον τομέα της ψυχοσύνθεσης, θεραπεία με ιδρυτή τον Roberto Assagioli.
Από κει γνώρισα τον Ιωάννη Πιερράκο, που ήταν ευρύτερα γνωστός ως John Pierrakos, και αυτή η συνάντηση ήταν σταθμός για μένα.

•    Πότε γνώρισες τον Ιωάννη Πιερράκο;

Στις αρχές της δεκαετίας του 80

•    Μίλησε μας λίγο γι’ αυτόν.

Ο Ιωάννης Πιερράκος, ο οποίος ήταν μαθητής του Βίλχελμ Ράιχ, ήταν συνιδρυτής με τον Alexander Lowen του bioenergetics, δηλαδή της βιοενεργητικής θεραπείας.

•    Τι ήταν αυτό που προέκυψε από τη γνωριμία με τον Ιωάννη
Πιερράκο, το οποίο στάθηκε καθοριστικό για τη μετέπειτα πορεία σου;

Για να γίνει κατανοητό αυτό πρέπει να αναφερθώ σε όλο το πλαίσιο, διότι μέσα από αυτό προέκυψε η μορφή θεραπείας που ακολουθώ σήμερα, και είχα την τύχη να είμαι πολύ κοντά χρονικά στις στιγμές που τα πράγματα εξελίσσονταν ακόμη δυναμικά και η σκέψη αναζητούσε τους δρόμους.

•    Ποια είναι λοιπόν η ιστορία μέσα από την οποία γεννήθηκαν νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις;

Ο Πιερράκος γνώρισε και παντρεύτηκε την Εύα Μπροκ μέσω της οποίας προέκυψε το πνευματικό μονοπάτι pathwork. Η Εύα Μπροκ ήταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα που έχει αφήσει ανεξίτηλες εντυπώσεις σε όσους είχαν την ευκαιρία να την γνωρίσουν από κοντά. Πολύς κόσμος την αναζητούσε και την ακολουθούσε για τη βοήθεια που πρόσφερε αφιλοκερδώς. Ήταν, αυτό που λέμε, χαρισματική.

•    Πως εντάσσεται αυτό στη δουλειά σου σήμερα;

Δουλεύω ως ψυχοθεραπεύτρια, αλλά η σχέση μου με τον Πιερράκο είναι πολύ σημαντική, διότι εκείνος μετά τη συνάντηση με την Εύα Μπροκ οδηγήθηκε στην δημιουργία της θεραπευτικής μεθόδου, που και εγώ σήμερα εφαρμόζω.

•    Μπορείς να μας πεις λίγα λόγια γι’ αυτήν;

Συνδυάζει τις βάσεις της βιοενεργητικής και συνδέει τη βιοενεργητική με τις βάσεις της πνευματικότητας του pathwork. Έτσι προέκυψε η θεραπευτική αγωγή που ονομάζεται Core Energetics, μια αγωγή πολύ διαδεδομένη σήμερα σε αρκετές χώρες του κόσμου όπως στην Αμερική, τη Βραζιλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, το Μεξικό, την Ολλανδία…

•    Ποιες είναι οι βασικές αρχές που διέπουν το Core Energetics;

Για να καταλάβει κανείς τι κάνω πρέπει να με συνδέσει με τον Ιωάννη Πιερράκο. Αυτός μου έδωσε την δυνατότητα να καταλάβω ότι για προκύψει πραγματική βοήθεια στον άνθρωπο πρέπει να δούμε τα προβλήματα που έχει ο άνθρωπος όχι ως συναισθηματικά τραύματα, αλλά ως απόρροια μιας ολότητας σωματικής, νοητικής, ψυχικής, συναισθηματικής. Προκειμένου να βοηθηθεί λοιπόν πρέπει ο ψυχοθεραπευτής να ανταποκριθεί σε όλους αυτούς τους τομείς. Η ψυχοθεραπεία για να φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα που μπορεί πρέπει να συμπεριλάβει όλα αυτά τα πεδία της ανθρώπινης ύπαρξης.

•    Ο ψυχοθεραπευτής μπορεί τελικά να είναι ψυχρός;

Το κυριότερο που μπορείς να προσφέρεις σε ένα άνθρωπο είναι να τον δεχτείς.

•    Θέλω να σε ρωτήσω κάτι άλλο τώρα. Ως άνθρωπος πως διαχειρίζεσαι το συναισθηματικό φορτίο από όλα τα προβλήματα που σου εκμυστηρεύονται; Σε κουράζει;

Όχι, διότί με ενεργοποιεί όταν έρχονται οι άνθρωποι που θέλουν να δουλέψουν για να βρουν την πραγματική τους αλήθεια, αυτό ανοίγει μια ενέργεια που είναι δώρο και για μένα και τελικά με αναζωογονεί.

•    Πως είναι η επαγγελματική σου ζωή στη Νέα Υόρκη;

Έχω γραφείο δικό μου στη Νέα Υόρκη και μετεκπαιδεύω ψυχοθεραπευτές στο Ινστιτούτο μου βοηθώντας τους να φέρουν στη δουλειά τους τον πνευματικό και σωματικό τομέα, γιατί πολλές ψυχοθεραπευτικές αγωγές ανταποκρίνονται μόνο στο συναισθηματικό και νοητικό κομμάτι.
Το εγώ όμως δεν είναι η βαθύτερη αλήθεια του ανθρώπου.

•    Πως αντιλαμβάνεσαι τη φράση «η βαθύτερη αλήθεια του ανθρώπου»;

Είναι αυτή που  προκύπτει από τη συνειδητότητα του συνόλου των ενεργειών μας.

•    Η κβαντική θεωρία υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι είναι μεταξύ τους συνδεδεμένοι, τι έχεις να πεις γι’ αυτό;

Οι άνθρωποι είμαστε κάτι παραπάνω από συνδεδεμένοι μεταξύ μας. Είμαστε όλοι ένα.

•    Ποιος θεωρείς είναι ο δρόμος που οδηγεί κάποιον στον αληθινό του εαυτό;

Για να βρούμε τον αληθινό μας εαυτό, την ενότητα μας με τη θεϊκή παρουσία μέσα μας, είναι λάθος να θεωρούμε ότι πρέπει να πηγαίνουμε μόνο προς τα πάνω… καμιά φορά για να πας στο φως πρέπει να περάσεις από το σκοτάδι. Αλλιώς θα μοιάζουμε με τον Ίκαρο που πέθανε από υπεροψία, διότι νόμιζε ότι για να φτάσει στο φως, αρκούσε απλώς το να πετάξει όσο πιο ψηλά μπορούσε, χωρίς να δει τις δυνάμεις του.

•    Έρχεσαι συχνά στην Ελλάδα;

Τέσσερις με πέντε φορές το χρόνο.

•    Με πόσους ανθρώπους έχεις δουλέψει μέχρι στιγμής;

Δεν ξέρω διδάσκω τριάντα χρόνια.

•    Για πόσον καιρό δουλεύεις κατά μέσο όρο με κάποιον;

Μπορεί να πάρει και δεκαετία.

•    Δημιουργούνται και φιλικές σχέσεις με τους ανθρώπους τους οποίους αναλαμβάνεις;

Όχι, διότι παύει η αντικειμενικότητα. Δεν μπορώ να είμαι αποδοτική ως ψυχοθεραπεύτρια όταν εγώ η ίδια έχω προσωπική ανάγκη να δω τον πελάτη, ούτε ο πελάτης μπορεί να λειτουργήσει όταν κρατάει πάνω του το βάρος της προσωπικής ζωής του θεραπευτή.

•    Πως μπορείς και διαχωρίζεις τον εαυτό σου από τη συναισθηματική φόρτιση των πελατών σου;

Δεν κουβαλάω τίποτα μαζί μου, αν και ξέρω πως είναι δύσκολο να το εξηγήσω αυτό. Όταν ο ψυχοθεραπευτής θεωρεί ότι ο ρόλος του είναι να βγάλει κάποιον από  ένα πρόβλημα, τότε η δουλειά του γίνεται και βάρος για τον ίδιο και δεν τον βοηθάει αυτή η οπτική, διότι ο πελάτης δεν είναι, στην πραγματικότητα, ούτε πρόβλημα, ούτε περίεργος, ούτε κακός άνθρωπος. Η δουλειά του ψυχοθεραπευτή είναι να τον βοηθήσει να βρει τον πραγματικό του εαυτό. Εμένα η πορεία αυτή με αναζωογονεί, διότι μου ζητάει να πάω πολύ βαθιά μέσα μου.
Κουράζομαι βέβαια, άνθρωπος είμαι, αλλά κουράζομαι σωματικά, δεν κουράζομαι πνευματικά.

•    Οπότε έτσι ο πελάτης δεν βαρύνεται από τη σκιά ενός προβλήματος που πρέπει να λυθεί;

Ακριβώς. Αυτό είναι σημαντικό και αυτό διδάσκω, αν δεις τον άνθρωπο που έρχεται για βοήθεια ως «ελαττωματικό», τότε έχεις ξεκινήσει από λάθος βάση ως ψυχοθεραπευτής και σαν τον Σίσυφο θα ανεβάζεις την μπάλα και θα πέφτει πάλι, διότι η πραγματική δουλειά σου δεν είναι να διορθώσεις τον άλλον. Μπορεί οι άνθρωποι να κάνουν λάθος στη ερμηνεία του εαυτού τους της ζωής τους και της θεϊκής παρουσίας, αλλά αυτό είναι όλο, οι ίδιοι δεν είναι ελαττωματικοί.

•    Και πως οδηγείται κανείς στη βελτίωση των ερμηνειών του;

Όσο πιο πολύ καταλάβει κανείς τα πραγματικά του όρια τόσο πιο πολύ αγάπη αισθάνεται.
Όταν δεν καταλάβεις τα πραγματικά σου όρια αισθάνεσαι τόση ανασφάλεια που δεν μπορείς να ανοίξεις την καρδιά σου.
Όταν δεν έχω όρια σε κρατάω απ’ έξω και μακριά, από φόβο.
Όταν έχω όρια σε αφήνω και έρχεσαι κοντά, διότι ξέρω τα όρια μου.

•    Πως θα σχολίαζες την κρίση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα;

Αυτή η κρίση ίσως να έχει έρθει σαν δώρο στην Ελλάδα, διότι κάτι πρέπει να αλλάξει στην ψυχολογία του λαού. Και η Αμερική αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα.
Νομίζω όλος ο Δυτικός Κόσμος έχει ανάγκη να δημιουργήσει πλούσια εσωτερική ζωή. Νομίζω ο κάθε λαός έχει το δικό του πρόβλημα που πρέπει να ξεπεράσει.
Υπάρχει ο φόβος της ζωής παντού και άμα φοβάσαι τη ζωή πας να την κλέψεις.

•    Πως αντιμετωπίζει ο μέσος Αμερικανός ζητήματα κρίσης;

Στο δυτικό καπιταλιστικό κόσμο, που βασίζεται τόσο πολύ στη νοημοσύνη και όχι στην καρδιά και στην ψυχή, δημιουργούνται πολλά προβλήματα στους ανθρώπους, με επακόλουθο  να μην αισθάνονται πολύ καλά μέσα τους. Και όταν δεν αισθάνεσαι καλά μέσα σου δημιουργείς πρόβλημα παντού.

Χαιρετώ την Ειρήνη Μπράμου που το πρωί επιστρέφει με το πρώτο αεροπλάνο στη Νέα Υόρκη. Με αποχαιρετά προσπαθώντας να υπακούσει στον τρόπο που η δεοντολογία υπαγορεύει σ’ έναν επιστήμονα να ακολουθεί όταν αποχαιρετά κάποιον. Επιχειρεί να είναι σύμφωνη με το μέτρο ή και το στυλ που ταιριάζει στην περίσταση. Ωστόσο στο εκφραστικό της πρόσωπο η επιστημονική γνώση έχει παραχωρήσει τη θέση της στη ζεστασιά.

Ίσως, η ανθρώπινη ψυχή να μην ξεκλειδώνει το χειμώνα.